بازیافت ضایعات کشاورزی در ایران: کنکاشی آماری پیرامون دو دهه فعالیت

نویسندگان

1 استاد دانشگاه تربیت مدرس

2 گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم دانشگاه تربیت مدرس

3 دانشجوی دکتری مهندسی مکانیک بیوسیستم دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

میزان ضایعات کشاورزی در ایران ۲۵ برابر کشورهای پیشرفته دنیا است. از جمله راهکارها برای مواجهه با ضایعات و پسماندهای کشاورزی، تلاش برای تولید مواد با ارزش افزوده بیشتر از آنها است. در این مقاله، آمار فعالیت­های پژوهشی منتشرشده در ایران برای ایجاد فناوری بازیافت ضایعات کشاورزی طی دو دهه اخیر ارائه شده است. در حدود 3000 سند (پایان‌نامه‌ها، طرح‌های پژوهشی، مقاله‌های مجلات و همایش‌ها) در زمینه فرآورده‌های بازیافتی حاصل از ضایعات کشاورزی در بازه سال­های 1380 تا 1401، بررسی شده است. حوزه «سوخت و انرژی» با 48 درصد و حوزه «کود و کمپوست» با 16درصد، بیشترین سهم بررسی­ها را به خود اختصاص داده‌اند. حوزه‌های «مواد صنعتی شیمیایی» و «مواد دارویی و بهداشتی»، علی­رغم اهمیت و ارزش افزوده آنها، کمترین سهم را در اسناد بررسی‌­شده دارند. سهم تمامی مطالعات یافت­شده در این دو مقوله، از حوزه «کود و کمپوست» نیز کمتر است. تولید مکمل‌های پروبیوتیک (حوزه مواد دارویی و بهداشتی)، تانن، فورفورال و بیوپلیمر (حوزه مواد صنعتی شیمیایی)، استخراج رنگدانه‌ها (حوزه مواد خوراکی) و تولید نئوپان (صنایع سلولزی)، می‌توانند در مطالعات آینده، بیشتر مورد توجه قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها