3
دانشجوی دکتری مهندسی مکانیک بیوسیستم دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
میزان ضایعات کشاورزی در ایران ۲۵ برابر کشورهای پیشرفته دنیا است. از جمله راهکارها برای مواجهه با ضایعات و پسماندهای کشاورزی، تلاش برای تولید مواد با ارزش افزوده بیشتر از آنها است. در این مقاله، آمار فعالیتهای پژوهشی منتشرشده در ایران برای ایجاد فناوری بازیافت ضایعات کشاورزی طی دو دهه اخیر ارائه شده است. در حدود 3000 سند (پایاننامهها، طرحهای پژوهشی، مقالههای مجلات و همایشها) در زمینه فرآوردههای بازیافتی حاصل از ضایعات کشاورزی در بازه سالهای 1380 تا 1401، بررسی شده است. حوزه «سوخت و انرژی» با 48 درصد و حوزه «کود و کمپوست» با 16درصد، بیشترین سهم بررسیها را به خود اختصاص دادهاند. حوزههای «مواد صنعتی شیمیایی» و «مواد دارویی و بهداشتی»، علیرغم اهمیت و ارزش افزوده آنها، کمترین سهم را در اسناد بررسیشده دارند. سهم تمامی مطالعات یافتشده در این دو مقوله، از حوزه «کود و کمپوست» نیز کمتر است. تولید مکملهای پروبیوتیک (حوزه مواد دارویی و بهداشتی)، تانن، فورفورال و بیوپلیمر (حوزه مواد صنعتی شیمیایی)، استخراج رنگدانهها (حوزه مواد خوراکی) و تولید نئوپان (صنایع سلولزی)، میتوانند در مطالعات آینده، بیشتر مورد توجه قرار گیرند.