عضو هیات علمی/ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده
استفاده مناسب از ماشین‌های جین برای فرآوری بذر پنبه، بر کاهش صدمات مکانیکی، افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی بذر موثر است. از عوامل موثر در کاهش صدمات مکانیکی که به صورت عمومی در تمام بذرهای گیاهان زراعی مشترک است، میزان رطوبت بذر است که به همراه کارکرد ماشین‌های فرآوری بذر، می‌تواند مقدار این صدمات را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین، سرعت دورانی اره‌های ماشین جین و رطوبت مناسب وش (الیاف و بذر)، از اهمیت خاصی برخوردار است. در بذر پنبه، صدمات ناشی از ضربه، بیشتر از صدمات سایش و فشردگی است. صدمات ناشی از ضربه در رطوبت و سرعت‌های دورانی بالای اره‌های ماشین جین افزایش می‌یابد. ضربه وارد شده به محصول در هنگام فرآوری در کاهش جوانه‌زنی بذر موثر است. البته حساسیت بذرهای مختلف در برابر ضربه و کاهش درصد جوانه‌زنی نیز متفاوت است. همچنین صدمات حاصل از سقوط آزاد بذر پس از جدا شدن از الیاف نیز از مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد. نکته‌ای که باید در کار با ماشین‌های فرآوری بذر پنبه توجه نمود، استفاده از ظرفیت موادی بهینه و افزایش کیفیت الیاف در ارتباط با کاهش ضایعات بذر پنبه (صدمات مکانیکی و ارزش اقتصادی) می‌باشد. در این رابطه باید به خواص فیزیکی ارقام بذرهای مختلف توجه داشت. در این مقاله روش‌های صحیح فرآوری بذرهای ارقام پنبه حکمت و گلستان با ماشین جین اره‌ای بررسی شده است.
)