کاهش ضایعات انار با روش پیش‌خنک‌کردن

ایران بزرگترین تولیدکننده انار در جهان بوده و از نظر تنوع، سطح زیر کشت و تولید، مقام اول دنیا را دارا است. نگهداری میوه انار و کنترل عوامل مؤثر در کاهش ضایعات آن برای عرضه خارج از فصل این محصول در بازارهای داخلی و صادرات از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از مهم­ترین فاکتورهای تأثیرگذار در عمر پس از برداشت و کیفیت محصولات باغبانی، درجه حرارت است. برای حفظ کیفیت و بازارپسندی، ضروری است که این محصولات، بلافاصله پس از برداشت، خنک شوند. پیش‌‌خنک­کردن در مورد انار با اهداف کاهش فعالیت‌ میکروارگانیسم‌های‌ فاسد‌‌کننده‌، جلوگیری‌ از خراب‌‌‌شدن‌ میوه‌ و کندشدن سرعت واکنش‌‌های بیوشیمیایی‌ صورت می­گیرد. برای این منظور، باید دمای محصول با عمل       پیش­خنک­کردن تا 10 درجه سلسیوس کاهش یابد و سپس محصول در سردخانه نگهداری شود. پیش­خنک­کردن در انار در یک اتاق با تجهیزات خنک­کننده انجام می­شود. جعبه­های روزنه­دار میوه به صورت پالت­هایی، طوری در کنار یکدیگر قرار می­گیرند تا تشکیل یک تونل داده و هوای سرد پس از عبور از تونل و روزنه جعبه­ها، تبادل گرمایی با میوه را  انجام ­دهد. برای پیش­خنک­کردن میوه انار از هوای سرد با سرعت جریان 2-1 متر برثانیه، استفاده می­شود. در مورد انار رقم شهوار، پیش­خنک­کردن برای مدت 7200 ثانیه (120 دقیقه) و سرعت جریان 3/1 متر بر ثانیه و در انار رقم رباب مدت زمان 5500 ثانیه (92 دقیقه) پیشنهاد می­شود. میزان دبی جریان هوا برای پیش­خنک­کردن محصولات باغی و از جمله انار، 3-1 لیتر بر ثانیه به ازای هر کیلوگرم محصول است. دمای هوای سرد مورد نیاز برای پیش­خنک­کردن میوه انار، 8-7 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی اتاق، 95-90 درصد است. با توجه به استاندارد شماره 6409 سازمان ملی استاندارد در مورد کاهش دمای محصول تا 10 درجه سلسیوس با عملیات پیش­خنک­کردن و نیز سرمایه­گذاری کم تهیه تجهیزات در باغ، می­توان از ضایعات 23 میلیارد ریالی این محصول جلوگیری و کمک شایانی به تولیدکنندگان این محصول کرد.